Kvatre (lat. četiri puta) ili četverovremena su dani na početku svakog od četiri godišnja doba, u kojima se Crkva od davnina, prateći ciklus godišnjih doba, posvećuje molitvama.
Molitva i post su zahvalnost Bogu i dobročinstvo. Četiri nedelje posta i molitve utkane su u godišnji ciklus liturgije, svaka u jednom godišnjem dobu. Te četiri nedelje se zovu kvatre ili nedelje, a ti dani, kvatreni dani ili jednostavno kvatre. Kvatrena nedelja se obeležava sredom, petkom i subotom. Kvatre su pokajnički dani u kojima se želi, na intenzivniji način susresti sa Bogom u molitvi, delima milosrđa prema bližnjem i postom. U ranijim vremenima ti dani su imali veći značaj nego danas. Ali i danas imaju smisla i ne treba ih zaboraviti. Od 5. veka kvatre su služile i kao priprema za primanje svetih redova. U novije vreme u ove dane preporučuje se molitva za sveštenička i redovnička zvanja. Termini i nakane kvatri su:
– Zimske (Post lucem), pred Božić, na kraju građanske godine, posvećene su hrišćanskom dobročinstvu i zahvalnosti Bogu za njegova dobra dela;
– Prolećne (Post cineres), na početku korizme, posvećene su pokori i obraćenju;
– Letnje (Post crucem), posle praznika Duhova, posvećene su molitvi za posvećenje ljudskog rada i za prinos zemlje;
– Jesenje (Post lucem), sredina septembra, molitva za sveštenička i redovnička zvanja i za izgradnju hrišćanske omladine.
ISTORIJA
Njihovi počeci nisu u potpunosti objašnjeni. To je svakako tipična rimska uredba. Najstarija vest nalazi se u Svetom pismu iz 4. veka (Poncije Maksim), koji se odnosi na proroka Zahariju (8,19) i preporučuje post četiri puta godišnje. Od pape Leona I (umro 461. godine) sačuvano je 25 kvatrenih propovedi koje naglašavaju vezu sa četiri godišnja doba, a potrebu trajnog čišćenja izvode iz redovnog obnavljanja godišnjeg ciklusa. Rimski „Liber pontificalis” iz 6. veka sadrži belešku da je papa Kalikst I (217.-222.) već ustanovio post tri puta godišnje „u vreme žita, vina i ulja”. Kvatreni post se u Rimu završavao u crkvi Sv. Petra bdenjem u noći sa subote na nedelju. Pošto je ova noćna služba Božija važila već za nedelju, nijedna nedeljna misa se nije služila tokom dana (dominica vacans). Ali kako je ovo bdenje donekle pomereno na subotu pre podne (kao na Veliku subotu), tako je nedelja dobila svoju posebnu misu sa kvatrenim elementima. Neki istoričari vide vezu katri sa paganskim običajima zahvalnosti za žetvu, drugi sa običajima koji se vezuju za tzv. postaje. Nedavna istraživanja sugerišu da su zasnovana na starozavetnim odredbama o postu (Zah 8,19 i Joel 2, 12-19).
Izvor: medjugorje-info.com